نویز چیست | مقادیر حد نویز | مفهوم نویز صوتی در محیط و استودیو صدابرداری | مفهوم دیستورشن چیست؟
هرگونه سیگنال ناخواسته که وارد مدار شود نویز (Noise) (به فارسی: نوفه) نامیده می‌شود.
یکی از مسائل بسیار مهم در اسوان که برای انسان بسیار نامطلوب است و انسان همیشه سعی دارد از آن اجتناب نماید نویز یا سروصداهای آزاردهنده است و در شرایط معمولی زندگی انسان قبل‌از صنعتی شدن شهرها صدای موجود در باغ آرام و جوی آب حدود سی الی پنجاه دسی‌بل بود و شنوایی انسان با آن خو گرفته و به‌طرز مداوم اصوات ناخواسته از مقادیر فوق تجاوز نمی‌کرد و اصوات اتفاقی مانند صدای ناشی از رعد و برق گاهی در طبیعت پیش می‌آمد.
ولی در حال حاضر نویز موجود در شهرهای بزرگ و مناطق صنعتی مانند تهران در زندگی مردم نقش بسیار مهمی را بازی می‌کند صدای حاصل از ترافیک خیابان‌ها و صدای کارخانه‌های مختلف بدون این‌که توجه زیادی به پیشگیری از آن در کار باشد باعث بیماری‌های روانی و آسیب‌رساندن به شنوایی اشخاص می‌شود در جدول زیر نویز های منابع مختلف سود را با توجه به نافه آن برحسب دسی‌بل و احساس آوای آن نوشته شده‌است.
همان‌طور که ملاحظه می‌شود نافه حاصل از یک هواپیمای ملخی در فاصله پنج‌متری برابر با صد و سی دسی‌بل که برای گوش انسان تحمل‌ناپذیر است و برای سلامتی گوش و هوش باید از آن پرهیز کرد و این مطلب تا آخر ادامه دارد و در نویز حاصل از آرامش کامل برابر با صفر دسی‌بل و غیر قابل شنیدن برای انسان است.
بر این اساس مؤسسات تحقیقاتی مطالعات بسیار زیادی روی کنترل نافه به عمل آوردند و در و حدود مقادیر را معین کرده‌اند که در آن محدود و با توجه به توصیه‌های انجام‌شده می‌توان میزان نویز محیط زیست افراد را در محل‌های مختلف کنترل کرد تا از سلامت و کارایی بیشتری برخوردار باشند.
جدول زیر مقادیر تراز بندی در حداکثر مقدار خود وضع شده‌است.
با توجه به مقادیر وضع‌شده در جدول زیر مقدار نویز در هر یک از مکانهای مذکور در جدول درج شده‌است.
مقادیر حد نویز
برای جلوگیری از آسیب گوش سه فرکانس باید مورد دقت قرار گیرد بدین‌ترتیب که فقط نوار فرکانس‌هایی که فرکانس متوسط آن پانصد و هزار و دو هزار هرتز است از این نظر حائز اهمیت هستند در محیط شلوغی در ساعات کار روزانه بیش‌از پنج ساعت نویز محیط ایجاد ناراحتی می‌کند برای جلوگیری از آسیب دیدن گوش کارکنان حداکثر مقدار نویز نبایستی از حد 85 دسی‌بل تجاوز کند چنانچه ایجاد محیط آرام تا حد ذکرشده میسر نباشد لازم است که کارکنان را با وسایل محافظت گوش مجهز کرد.
در جدول زیر مقدار حداکثر نویز در مکانهای مختلف داده شده‌است.
در جداول بالا منظور از نوفه همان نوعی است که حداکثر آن در مکانهای مختلف نشان داده شده‌است.
راه‌های کاهش نویز
در اماکن مختلف و استودیوهای ضبط صدا باید سعی کنیم مقدار نویز را کاهش بدهیم به‌طوری‌که برای گوش انسان آزاردهنده نباشد مثلاً می‌توان در ساختمان‌ها از جذب‌کننده های صوت استفاده کرد راجع به مواد جذب‌کننده قبلاً شرح داده شده‌است و یا می‌توانیم درها و پنجره‌های ساختمان‌ها را دوجداره بسازیم.
باید ساختمان‌ها را دور از محل عبورومرور ماشین‌ها و اتومبیل‌ها و کارخانه‌ها بنا کرد و یا این‌که برای کاهش نویز در خیابان‌ها می‌توان آن‌ها را پهن‌تر در نظر گرفت و همچنین می‌توان در کنار خیابان‌ها و در خط وسط آن از درختان بلند استفاده کرد راه دیگر آن است که در کنار خیابان‌ها دیواری برای انعکاس صوت ساخت البته در فرودگاه‌ها برای کاهش نویز سعی می‌کنم فرودگاه‌ها را در محوطه خارج از شهرها بسازند و یا این‌که در بین باند فرودگاه از درختان و جنگل‌های مختلف استفاده کنند .
نکته در جبهه‌های جنگ و میان شلیک خمپاره‌ها و توپ‌خانه ها به افرادی که مسئول این سلاح‌ها حسن گوشی هدفون هایی داده می‌شود که مقدار نویز حاصل از شلیک توپ‌خانه را به مقدار زیادی کاهش می‌دهد و این عمل از آسیب‌رساندن به گوش افراد و کر شدن آن‌ها جلوگیری می‌کند.
بنابراین افرادی که در جبهه‌ها صدابرداری می‌کنند باید حتی‌الامکان از آسیب رسیدن به گوشهای خود جداً پیشگیری نمایند و می‌توانند از پنبه برای کاهش نویز استفاده کنند.
همچنین ببینید >> استودیو صدابرداری
مفهوم دیستورشن یا اعوجاج
هر نوع تغییر شکل ناخواسته‌ای که در سیستم روی سیگنال به وجود آید دیستورشن یا اعوجاج گفته می‌شود.
دیستورشن یا اعوجاج به دو دسته خطی و غیرخطی تقسیم می‌شوند.
این اعوجاج ها یا در فرکانس یا در فاز و یا در هارمونیک و یا در تداخل هستند.
بالاترین حد سیگنال را میزان مجاز تعیین می‌کند.
یعنی اگر سیگنالی از حد مجازش فراتر رود سیستم دارای اعوجاج شده و سیگنال نیز خراب می‌شود و درنتیجه منبع سود برای شنونده مفهوم نیست.
در یک سیستم سیگنال ورودی به آن نباید از حد نوج پائین‌تر باشد وگرنه نویز در سیگنال اصلی غالب می‌شود و سیگنال اصلی از بین می‌رود.
بنابراین باید مقدار نسبت سیگنال به نویز بیشتر باشد یعنی همیشه مقدار سیگنال اصلی از نویز بزرگ‌تر باشد همچنین این بزرگ بودن دامنه سیگنال اصلی نیز نباید از حد خاصی بزرگ‌تر باشد.
زیرا سیستم دارای اعوجاج شده و اصطلاحاً دیستورت می‌گردد.
پس باید سیگنال بین دو حد پایین و بالا قرار داشته باشد تا دچار هیچ‌گونه حوادثی نگردد.
همچنین ببینید >> استودیو صدا