صدا و صدابرداری و انعکاس و جذب صوت

امواج صدا در محیط قابل ارتعاش به تمامی جهات فرستاده می‌شود.

شعاع امواج به‌تدریج بزرگ‌تر می‌شود و وقتی امواج صوتی مانع سختی برخورد کند مقداری از آن منعکس و بقیه جذب می‌شود.

در انعکاس صوت تابش و موج منعکس قرینه یک دیگرند. شعاع تابش و شعاع انعکاس صوت با عمود خارج از نقطه تابش

بر سطح انعکاس زوایای مساوی تشکیل می‌دهند.

این سه خط در یک سطح واقع هستند.

دو نوع انعکاس وجود دارد: منظم و غیرمنظم. انعکاس وقتی منظم است که سطح مانع صاف و صیقلی باشد

مثل سطح دیوار و وقتی سطح مانع خشن و نامنظم و غیر صاف باشد انعکاس غیرمنظم است.

میزان انرژی موج منعکس نسبت به موج تابش بستگی به جنس مانع دارد و چون اگر دیوار سخت محکم و سطح آن صاف باشد

انرژی منعکس‌شده زیاد است و مقدار ناچیزی جذب می‌شود.

موج جذب‌شده در مانع نیز به دو قسمت می‌شود : مقداری از آن در برخوردمان تلف و مقدار دیگر به خارج منتقل می‌شود

مقدار انرژی جذب‌شده نیز بستگی به جنس و استحکام مانع دارد.

بعضی مواد نرم مثل محیط‌های مخصوص که برای روپوش دیوارها به کار می‌رود و نود درصد انرژی را جذب می‌کنند

و از این خاصیت مواد برای کم کردن انعکاس صدا و اصلاح آکوستیک سالن‌ها و استودیوهای رادیو و تلویزیونی استفاده می‌کنند

البته موادی که برای جذب صوت بکار برده می‌شوند انواع مختلفی دارند که استفاده از آن‌ها به نوع کاربرد و برحسب فرکانس است.

در آکوستیک ساختمانی برای شناخت این‌گونه مواد با عددی که ضریب جذب خوانده می‌شود معرفی می‌گردد

در شکل زیر نمونه‌هایی از این اجسام جذب‌کننده دیده می‌شود در حالات مختلف جذب مواد جذب‌کننده است

که هر کدام دارای ضریب مختلف و در فرکانس‌های متعارف مقدار آن تغییر می‌کند بدین‌معنی که هر کدام از این مواد

برای جذب فرکانس‌های متفاوت در استودیوهای رادیو و تلویزیونی استفاده می‌شود.

 

 

شکل A) اجسام الیافی هستند که فرکانس‌های بالا را به‌خوبی جذب می‌کنند

این اجسام در بیشتر استودیو ها جز جهت جذب فرکانس‌های بالا استفاده می‌شود

مانند پشم‌شیشه نمد و اسفنج طبیعی

شکل B) همان اجسام الیافی اند که دارای روکش هستند در این حالت فرکانس‌های میانی نیز به‌خوبی جذب می‌شوند

شکل C) اجسام آکوستیک تایم هستند که هم فرکانس‌های پایین و هم فرکانس‌های بالا (500 تا 3000 هرتز) را به‌خوبی جذب می‌کنند

شکل D) اجسام پوسته‌ای هستند که به آن‌ها جذب‌کننده های پانلی نیز می‌گویند

که برای جذب فرکانس‌های پایین (300 تا 700 هرتز) استفاده می‌شوند .

شکل E) رزوناتور ها هستند که برای جذب فرکانس‌های بم نیز استفاده می‌شود.

البته باید توجه داشت که مشکل اساسی در استودیوها جذب فرکانس‌های بم است وگر نه جذب فرکانس‌های زیر به‌راحتی انجام می‌گیرد.

حال چنانچه مابین پوشش جذب و دیوار پشت یک فاصله خالی (هوا) وجود داشته باشد و یک و یا به‌عبارت‌دیگر

مواد جذب روی بست‌های چوبی که به دیوار کوبیده شده‌اند قرار دهند ضریب جذب مواد در فرکانس‌های بم (از 100 تا 300 هرتز)

بیشتر از دو برابر ازدیاد می‌یابد.

در جدول زیر ضریب جذب مهم‌ترین مواد جذب‌کننده آکوستیکی نشان داده شده‌است.

نمونه‌ای از ضریب جذب آکوستیک تایلور ها دیده می‌شود.

 

 

دیفوزیته کردن محیط

مسئله مهم دیگری که در استدیو مطرح است دیفوزیته کردن آن‌هاست و منظور از دیفوزیته کردن محیط یعنی پخش یکنواخت انرژی

در حجم کلیه تالارها است نکته مهمی است که باید همواره در طرح تالارها و استودیوها موردنظر قرار داده شود

زیرا این یه نواخت نبودن باعث ایجاد انرژی‌های کم و زیاد در نقاط مختلف می‌شود که در تالارها باعث نامفهوم بودن صدا و آزار تماشاگران است.

بنابراین در استودیوها و تالارها از دیفوزیته نیم استوانه‌ای و سطحهای دیفوزور با شعاع‌های بزرگ

و همچنین دیفوزرهای کروی استفاده می‌شود.

همچنین ببینید >> قیمت میکس و مستر